Στα πλαίσια του προγράμματος “Σχολεία Για Όλους” (Schools For All), μία ομάδα μαθητών της Α’ Λυκείου βασιζόμενη στην εξαιρετική ιδέα και εθελοντική εργασία της μαθήτριας Μαρίνας Τ. δημιούργησε ένα εικονογραφημένο λεξικό. Το λεξικό αυτό που περιλαμβάνει πάνω από 100 λέξεις της σχολικής καθημερινότητας στα ελληνικά, αγγλικά και τα περσικά εκτυπώθηκε και μοιράστηκε στους αλλοδαπούς μαθητές του σχολείου μας που φοιτούν στην Τάξη Υποδοχής.
[metaslider id=”3264″]
Από το σχολικό έτος 2017-2018, στο σχολείο μας φοιτούν ασυνόδευτοι ανήλικοι αιτούντες άσυλο που προέρχονται από το Αφγανιστάν, τη Συρία, το Πακιστάν αλλά και χώρες της υποσαχάριας Αφρικής. Ωστόσο η φοίτηση των μαθητών αυτών είναι συνήθως σποραδική, ειδικά τους πρώτους μήνες της σχολικής χρονιάς. Αυτό οφείλεται κυρίως στην ελλιπή γνώση της ελληνικής γλώσσας. Κάθε χρονιά στο σχολείο μας λειτουργεί ειδική τάξη Υποδοχής, στην οποία οι μαθητές αυτοί διδάσκονται την ελληνική γλώσσα. Όμως η τάξη αυτή αργεί κάθε χρόνο να στελεχωθεί με αποτέλεσμα τα μαθήματα ελληνικών να ξεκινούν κατά το μήνα Δεκέμβριο ή ακόμη και Ιανουάριο ή Φεβρουάριο. Η καθυστέρηση στη στελέχωση της τάξης Υποδοχής, καθιστά την φοίτηση των μαθητών αυτών στο σχολείο μας σχεδόν αδύνατη. Κατά το σχολικό έτος 2022-2023, το ΕΠΑ.Λ. Βασιλικών είναι ένα από τα πέντε σχολεία της Ανατολικής Θεσσαλονίκης που συμμετέχει στο πρόγραμμα “Σχολεία Για Όλους”. Continue reading
Το ΕΠΑ.Λ. Βασιλικών φιλοξενεί από το φθινόπωρο του 2017 μαθητές αιτούντες άσυλο, με προσφυγικό προφίλ. Οι μαθητές αυτοί είναι στην πλειοψηφία τους ασυνόδευτοι ανήλικοι και προέρχονται από το Αφγανιστάν, το Πακιστάν, τη Συρία αλλά και χώρες της υποσαχάριας και βόρειας Αφρικής. Αναγνωρίζοντας από τη μία την ευαλωτότητα των συγκεκριμένων παιδιών καθώς επίσης και το αναφαίρετο δικαίωμά τους για πρόσβαση στην εκπαίδευση, το σχολείο μας συμμετέχει κατά το σχ. έτος 2022-2023 στο Πρόγραμμα “Σχολεία για Όλους” με στόχο τη συμπερίληψή τους στη σχολική κοινότητα.
Επιπλέον, προκειμένου να βοηθηθούν οι εκπαιδευτικοί στο δύσκολο έργο της ενσωμάτωσης των παιδιών προσφύγων στην τάξη, παραθέτουμε μία σειρά από χρήσιμα links για την εκπαίδευση των αλλόγλωσσων μαθητών:
ΓΛΩΣΣΑ – ΒΙΒΛΙΑ ΚΑΙ ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΑ ΜΕ ΦΥΛΛΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ.
ΛΕΞΙΚΑ για ΒΑΣΙΚΗ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ.
ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ, ΦΥΣΙΚΗ, ΒΙΟΛΟΓΙΑ, ΧΗΜΕΙΑ, ΙΣΤΟΡΙΑ, ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΑΓΩΓΗ.
Το ΕΠΑ.Λ. Βασιλικών συμμετέχει για το σχολικό έτος 2022-2023 στο Πρόγραμμα “Σχολεία Για Όλους” το οποίο έχει σαν στόχο την ενίσχυση της συμπερίληψης των παιδιών προσφύγων εντός της σχολικής κοινότητας
Το “Σχολεία Για Όλους” είναι ένα τριετές εθνικό πρόγραμμα το οποίο διεξάγεται σε συνεργασία με το Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων και το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής. Διαχειριστής του προγράμματος είναι το Ευρωπαϊκό Κέντρο Wergeland (European Wergeland Centre – EWC).
Το πρόγραμμα ξεκίνησε κατά το σχολικό έτος 2019-20 με τη συμμετοχή 18 σχολείων της Δημόσιας Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης και έως το τέλος του σχολικού έτους 2021-22 συμμετείχαν συνολικά 64 σχολεία.
Για το σχολικό έτος 2022-23, το πρόγραμμα επεκτείνει τη δραστηριότητά του έως τον Απρίλιο του 2023, δημιουργώντας 4 τοπικά δίκτυα σχολείων στα οποία καλούνται να συμμετέχουν σχολεία που έχουν συνεργαστεί με το πρόγραμμα, καθώς και νέα σχολεία των Διευθύνσεων Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Αθήνας και Θεσσαλονίκης, στα οποία λειτουργεί Τάξης Υποδοχής κατά το σχολικό έτος 2022-23.
Σκοπός της δημιουργίας των δικτύων είναι να συνδέσει τα σχολεία μεταξύ τους, στο πλαίσιο διεξαγωγής κοινής επιμόρφωσης και συγκεκριμένων δράσεων με στόχο την ενίσχυση της συμπερίληψης παιδιών προσφύγων μέσα στο σχολείο.
Το πρόγραμμα προσφέρει επιμόρφωση και υποστήριξη σε Διευθυντές/ριες, εκπαιδευτικούς, μαθητές/τριες και γονείς σχολείων, μέσω της εκπαίδευσης στη δημοκρατική ιδιότητα του πολίτη και τα ανθρώπινα δικαιώματα.
Free to Speak – Safe to Learn στοwww.coe.int/en/web/campaign-free-to-speak-safe-to-learn
https://www.living-democracy.com/
ΠΛΑΤΦΟΡΜΑ ΥΛΙΚΟΥ ΔΙΑΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΗΣ από το ΙΕΠ
ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΑΞΕΩΝ με μαθητές που παρουσιάζουν δυσκολίες συναισθήματος και συμπεριφοράς
Σχεδιάζω για όλους http://prosvasimo.iep.edu.gr/el/ (δείτε ειδικά το Πολυμεσικό υλικό και τη συλλογή Νέα Λογισμικά): Εικονολεξικό για άτομα με γνωστικές δυσκολίες, με περιορισμένη ή καθόλου ικανότητα να μιλούν, να διαβάζουν και να γράφουν.
Ελεύθερα εργαλεία διαπολιτισμικής εκπαίδευσης https://www.openbook.gr/category/education/intercultural/
Το «Μαθηματικό Λεξικό» της SolidarityNow είναι ένα εξαιρετικό βοήθημα για τους αρχάριους.
https://metadrasi.org δείτε το (μαθηματικά) Μαθηματικό Λεξικό
Κλειδιά και Αντικλείδια – Μαθηματικά στο museduc.gr
http://teachingrefugees.com για μαθηματικά σε πρόσφυγες με ελάχιστη προηγούμενη σχολική ζωή
Μαθηματικά σε βίντεο για πρόσφυγες αραβικής γλώσσας http://learncloud.rumie.org/project/details/8
Openbook για τα μαθηματικά στους επόμενους συνδέσμους:
https://www.openbook.gr/mathimatika-epipedo-didaskalias-a-vivlio-mathiti/
https://www.openbook.gr/mathimatika-epipedo-didaskalias-b-vivlio-mathiti/
https://www.openbook.gr/mathimatika-epipedo-didaskalias-g-vivlio-mathiti/
Εναλλακτικοί τρόποι παρουσίασης μαθηματικών εννοιών (για όλους):
Κλάσματα με πλαστικούς σωλήνες
Resources for mathematics – Υλικό για Μαθηματικούς
και επιπλέον δημοσιεύσεις για Μαθηματικούς και αλλόγλωσσους μαθητές
https://metadrasi.org δείτε στην ενότητα Δράσεις το υλικό (γλώσσα) Εντάξει, Εντάξει2 το (μαθηματικά) Μαθηματικό Λεξικό και το Ηλεκτρονικό πολυλεξικό λογισμικό
Το υλικό από το Πρόγραμμα Ταχύρρυθμης Μάθησης (Accelerated Learning Program, ALP) που αναπτύχθηκε το 2020 από ένα σχήμα τριμερούς συνεργασίας, του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, της UNICEF και του Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής, με σκοπό να αντιμετωπίσει τα ζητήματα εκπαιδευτικής συμπερίληψης στην κατώτερη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση (Γυμνάσιο) για έφηβους/ες μαθητές/ριες με προσφυγική ή μεταναστευτική εμπειρία.Η τοποθεσία του υλικού: https://alp.teach4integration.gr/
Μια αύρα φρεσκάδας για την τάξη ή για την τηλεκπαίδευση: Περιλαμβάνει οδηγίες και υλικό για την Φυσική, Χημεία, Βιολογία, Γεωλογία, Περιβάλλον, Ανατομία, Στατιστική αγγλόφωνο youTube: BozemanScience ή στα Φαρσί με ανάλογο περιεχόμενο για την κίνηση – απόσταση – χρόνο – ταχύτητα https://www.youtube.com/watch?v=rpnq-7r7vGg ή και λίγο πιό προχωρημένη θεωρία για το ίδιο αντικείμενο https://www.aparat.com/v/WKSLe/
Αντίστοιχα στα Αραβικά https://www.youtube.com/watch?v=c3qpZ2uo6E4
Το Μικρό Λεξικό Βασικής Επικοινωνίας σε 6 γλώσσες (Αραβικά, Σορανί, Φαρσί, Ουρντού, Κιρμαντζί και Γαλλικά) είναι αμφίδρομο και προσφέρει στοιχειώδη φωνητική απόδοση των λέξεων σε κάθε γλώσσα. Μπορεί να βοηθήσει στην αρχική προσέγγιση μαθητή – δάσκαλου, όταν δεν υπάρχει καμμιά άλλη δυνατότητα επικοινωνίας.
Για τους αραβόφωνους προσφέρεται και το ελληνο-αραβικό και αραβο-ελληνικό λεξικό «Γέφυρες» του ΚΑΝΕΠ-ΓΣΕΕ.
Το ΜΙΚΡΟ ΛΕΞΙΚΟ (χρήσιμο σε Ιατρούς και Νοσηλευτές για την επικοινωνία με μετανάστες) της ΕΑΔΑΠ σε πέντε γλώσσες μπορεί να βοηθήσει στη διδασκαλία των μερών του ανθρώπινου σώματος.
Το εικονόλεξο «Έλα» του Γραφείου ΣΕΠ της ΒΙΑΛ Χίου διευκολύνει την βασική καθημερινή επικοινωνία μεταξύ δασκάλων και αραβόφωνων μαθητών.
Το «Μαθαίνω Ελληνικά: πολυλεξικό σε πέντε γλώσσες» (ΜΕΤΑδραση) απευθύνεται στους αρχάριους αλλά και στους «ανεξάρτητους χρήστες της γλώσσας».
Ακόμη, μεταφραστές και εκμάθηση φράσεων (πολλές γλώσσες)
Το Iimmigrantsbook (Εγχειρίδιο Εκμάθησης της Ελληνικής Γλώσσας σε Μετανάστες και Πρόσφυγες) είναι ίσως το εγχειρίδιο με τη συχνότερη χρήση στις τάξεις υποδοχής των δημόσιων σχολείων. Το έχει εκδόσει η κατάληψη «Σινιάλο» του Πειραιά και είναι το μοναδικό έργο με ρητή αναφορά στην ελεύθερη χρήση και αναπαραγωγή του χωρίς κανένα εμπορευματικό χαρακτήρα και χωρίς κανένα ζήτημα πνευματικής ιδιοκτησίας.
Το «ΕΝΤΑΞΕΙ-1» της ΜΕΤΑΔΡΑΣΗΣ προσανατολίζεται κυρίως σε χρηστικά καθημερινά Ελληνικά, είναι καλό για αρχή. Έχει και ηχητικά παραδείγματα, που βρίσκονται όλα εδώ: “ΕΝΤΑΞΕΙ-όλο το υλικό”. Στην ίδια γραμμή κινείται και το «ΓΕΦΥΡΕΣ» του ΚΑΝΕΠ-ΓΣΕΕ. Για πιό προχωρημένα Ελληνικά είναι καταλληλότερο το «ΕΝΤΑΞΕΙ-2» της ΜΕΤΑΔΡΑΣΗΣ καλύπτοντας περίπου το επίπεδο Α2.
Για μικρότερες ηλικίες (τρίτη με έκτη δημοτικού) προσφέρεται η σειρά «Γειά σας» του Κέντρου Διαπολιτισμικής Αγωγής του ΕΚΠΑ που βρίσκεται στην Εξωτερική Βιβλιοθήκη του προγράμματος “teach4integration”. Στην ίδια βιβλιοθήκη βρίσκεται και το λεξικό «Λέξεις και Εικόνες» του Κέντρου Διαπολιτισμικής Αγωγής του ΕΚΠΑ. Ένα άλλο εξαιρετικό βοήθημα του Κέντρου Διαπολιτισμικής Αγωγής του ΕΚΠΑ (του 2000), που βρίσκεται στην ίδια βιβλιοθήκη, το «Μαζί-1» (στην αρχή βρίσκεται το Βιβλίο Μαθητή και στο τέλος το Βιβλίο Εργασιών). Το «Μαζί-1» είναι το πρώτο από τρία μέρη ενός έργου που παρήχθη στο πλαίσιο του προγράμματος ΔΙΑΠΟΛΙΣ, τα υπόλοιπα μέρη βρίσκονται στο φάκελο ΜΑΖΙ.
Το εκπαιδευτικό υλικό που παρήχθη στο πλαίσιο του ΔΙΑΠΟΛΙΣ, συνιστά ιδιαίτερη κατηγορία, επειδή προσεγγίζει την εκμάθηση της γλώσσας μέσα από την διδασκαλία των επιμέρους σχολικών μαθημάτων, για παράδειγμα μέσω της διδασκαλίας της φυσικής ή της βιολογίας. Έτσι οι μαθητές μαθαίνουν ελληνικά, ενώ ταυτόχρονα ευθυγραμμίζονται και με το συνηθισμένο διδακτικό πρόγραμμα των άλλων μαθημάτων του σχολείου. Το πλήρες υλικό παρατίθεται στο άρθρο για το ΔΙΑΠΟΛΙΣ. Μερικά εγχειρίδια για τα επιμέρους μαθήματα βρίσκονται εδώ: φάκελος Διάπολις.
Γενικότερα στην ιστοσελίδα της Δράσης «teach4integration» (που δημιούργησαν το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων και το Πανεπιστήμιο Κρήτης σε συνεργασία με το γραφείο της UNICEF) και ειδικότερα στην Εξωτερική Βιβλιοθήκη και στην Εσωτερική Βιβλιοθήκη βρίσκεται συγκεντρωμένο σημαντικό εκπαιδευτικό υλικό για την εκπαίδευση των προσφύγων και για την υποστήριξη των εκπαιδευτικών.
Επίσης για το ξεκίνημα χρησιμοποιήθηκε με μεγάλη επιτυχία το «read-and-write» («Μαθαίνω να διαβάζω και να γράφω») του Παιδαγωγικού του Ρεθύμνου. Είναι λίγο λιγότερο «χρηστικό» και λίγο πιό «σχολικό».
Ο «Οδυσσέας» του ΙΔΕΚΕ είναι καλά συστηματοποιημένο, αλλά προϋποθέτει αρκετό χρόνο (που συνήθως δεν έχουμε). Ωστόσο αποσπασματικά μπορεί να φανεί πολύ χρήσιμο. Το επίσης πολύ συστηματικό «Ταξίδι στη Γλώσσα» (κι’ αυτό του ΙΔΕΚΕ) προσανατολίζεται στους Ρομά, αλλά κάποια αποσπάσματα μπορούν άνετα να χρησιμοποιηθούν για τους στόχους της εκπαίδευσης προσφύγων.
Στο πλαίσιο του Προγράμματος Εκπαίδευσης Μουσουλμανοπαίδων το ΙΕΛ και το ΕΚΠΑ προσφέρουν την “Βασική Γραμματική της Ελληνικής”. Αντίστοιχα η «Γραμματική Νέας Ελληνικής Γλώσσας» των Σωφρόνη και Αθανασίας Χατζησαββίδου – αν και είναι σχολικό βιβλίο για τις τάξεις του γυμνασίου – προσφέρει περισσότερο ακαδημαϊκή γνώση κατάλληλη για τον δάσκαλο της Ελληνικής ως δεύτερης γλώσσας.
Το «Μαζί» (της Γενικής Γραμματείας Δια Βίου Μάθησης) παρέχει τις βασικές πληροφορίες για την εκπαίδευση στην Ελλάδα στα Ελληνικά, Αγγλικά, Φαρσί και Αραβικά. Μπορεί να χρησιμέψει ως γλωσσάρι βασικών σχολικών λέξεων, που θα χρειαστούν τα παιδιά από την πρώτη μέρα τους στο σχολείο.
Μερικά αποσπάσματα από το «Greek-Whynot» είναι ιδιαίτερα χρήσιμα σε πιό προχωρημένους μαθητές. Πρόκειται για ένα βιβλίο που απευθύνεται στα παιδιά της ελληνικής κοινότητας της Αυστραλίας και επιχειρεί εκτός από την «καθαρή» γλώσσα, να τους εισάγει και στον πολιτισμό της πατρίδας.
Το «ΚΛΙΚ στα Ελληνικά» του ΚΕΓ (e-click) είναι ασκήσεις στην οθόνη με κείμενο και ήχο, μπορεί να χρησιμέψει σε αρχάριους και μεσαίους μαθητές, σαν κάπως ευχάριστη – μοντέρνα εναλλακτική.
Ένα άλλο καλό βοήθημα είναι το «Βαλιτσάκι» του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων για παιδιά ηλικίας 6-12 ετών που μιλούν αραβικά και φαρσί
Χρήσιμο εκπαιδευτικό υλικό και οδηγοί για την σχολική ένταξη προσφύγων μαθητών σε ΔΥΕΠ, Τάξεις Υποδοχής και στις τυπικές τάξεις των σχολείων υπάρχει στην ιστοσελίδα «ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝ – REFUGEEEDUCATION» του ΙΕΠ. Ειδικότερα οδηγίες για τις ΔΥΕΠ σε Δημοτικά και Γυμνάσια: «Πρόγραμμα Εκπαίδευσης των Δομών Υποδοχής Εκπαίδευσης Προσφύγων (Δ.Υ.Ε.Π.)» του ΙΕΠ.
Γλωσσικό Υποστηρικτικό Υλικό προσφέρεται από το Παιδαγωγικό Τμήμα του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης στο πλαίσιο του προγράμματος «Ξένιος Ζεύς» του ErasmusPlus.
Το εγχειρίδιο «Τα πρώτα μου Ελληνικά» (Ερευνητικό Κέντρο Αθηνά) με υποστήριξη στα αραβικά απευθύνεται σε παιδιά και ενήλικες και είναι αναρτημένο στην ιστοσελίδα του Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής (ΙΕΠ).
Η σειρά βιβλίων «ΓΕΙΑ ΣΑΣ» του ΕΚΠΑ βρίσκεται εδώ
Η σειρά βιβλίων “Μαργαρίτα” (με ηχητικά αρχεία) εδώ
Τρία βιβλία με τίτλο “Κείμενα για όλους σε απλά Ελληνικά”: στο https://www.openbook.gr/tag/kimena-gia-neous-se-apla-ellinika/
Υλικό από το ιστολόγιο Εκπαιδευτική Αναδοχή
https://refugeducare.blogspot.com/p/educational-ressources.html
Χρήσιμο εκπαιδευτικό υλικό από την περίοδο της καραντίνας
Υλικό Επιμόρφωσης Εκπαιδευτικών Τάξεων Υποδοχής
Επισκεφτείτε το κανάλι της SolidarityNow στο youtube για βιντεομαθήματα Μαθηματικών.